Yeme Bozuklukları Nelerdir?

Yeme Bozuklukları Nelerdir?

Diyetisyen Serpil Beril Parça

Yeme bozuklukları, yeme veya yeme ile ilgili davranışlarda kalıcı hasar nedeniyle

yemek yeme veya emilimdeki değişimler ile karakterize, fiziksel- psikolojik fonksiyonları

önemli düzeyde etkileyen psikiyatrik bozukluklardır. Bireylerin yaşamlarında hafif anormal

değişikliklerle başlayıp hayatı tehdit eden kronik hastalıklara neden olan geniş bir aralığa

Yeme bozuklukları:

1 Anoreksiya Nervoza (AN),

2 Bulumiya Nervoza (BN),

3.Tıkınırcasına yeme bozuklukları ( Atipik yeme bozuklukları, AYB) gibi 3 temel başlık altında

incelenmektedir.

Yeme bozukluklarının günümüzde görülme sıklığının yıllar içindeki artışı, başlangıç

yaşının düşmesi, ciddi hastalık riski veya ölümcül olabilmesi nedeniyle konu ile ilgili yapılan

çalışmaların sayısı giderek artmaktadır. Yeme bozukluklarında ruhsal duygulanma, kişilik

bozuklukları, alkol- madde kullanımı ve intihar gibi ek ruhsal bozuklukların varlığı sıktır.

Bireyin ilk sosyal çevresi olan aile şüphesiz ki, bireyin üzerinde toplumun etkisini

hissettirdiği ilk yerdir. Aile ilişkileri büyük çoğunlukla yeme bozukluğunun nedenleri arasında

yer almaktadır. Aile; gıda tüketimi, vücut ağırlığı ve beslenme tutumları açısından çocuklarına

görsel ve davranışsal olarak önemli bir rol modeldir. Yapılan çalışmalarda da çocuğun

görüntüsüne aşırı önem veren ve kilo kontrolü konusunda özellikle eleştirel ifadelerde

bulunan ailelerin çocuklarında anksiyete düzeyinin daha yüksek olduğu, vücutsal

tatminsizliğin giderek artarak çok sık diyet yapma ve yeme bozukluğu davranışların geliştiği

belirlenmiştir.

Çocukluk ve Adolesan dönemi fiziksel görünümün önem kazandığı ve vücutla ilgili

duyguların değişiklik gösterdiği bir dönemdir. Son yıllarda yapılan çalışmalar, bilişsel, biyolojik

ve psikolojik yatkınlığın, aile içi iletişimin ve sosyal koşulların etkileşiminin yeme

bozukluklarındaki risk faktörleri olduğunu göstermektedir.

Sosyokültürel baskı da (sosyal medya, aile ve arkadaş çevresi) aynı şekilde yeme

bozukluklarının veya vücut tatminsizliklerinin gelişmesinde farklı ve büyük bir etkiye sahiptir.

Yeme Bozukluklarından kısaca bahsedecek olursak;

ANOREKSİYA NERVOZA (AN) ; Kişinin kilo almaktan ya da şişmanlamaktan çok korkma

veya belirgin biçimde düşük vücut ağırlığında olmasına karşın kilo almayı güçleştiren

sürekli davranışlarda bulunmasıdır. Kişinin vücut ağırlığını ya da biçimini nasıl

algıladığı ile ilgili sorun vardır. Kişi kendisini değerlendirirken vücut ağırlığına ve

biçimine yersiz bir önem yükler.

BULUMİYA NERVOZA (BN) ; Aynı zaman diliminde ve benzer koşullarda çoğu insanın

yiyebileceğinden çok daha fazla yiyeceği belirli bir zaman diliminde yeme söz

konusudur. Kısacası; ne yediğini ve ne kadar yediğini kontrol edememe duygusudur.

Kısa almaktan sakınmak içi kendisini zorlayarak kusma, laksatif kullanımı ya da diğer

ilaçların yanlış yere kullanımı veya hiç yemek yememe ve aşırı egzersiz yapma

durumudur. Bulumik bireylerde olduğu gibi kendini değerlendirirken anlamsız bir

biçimde vücudun biçimi ve ağırlığından etkilenme.

TIKINIRCASINA YEME BOZUKLUĞU (ATİPİK YEME BOZUKLUĞU, AYB) ; Tıkınırcasına

yeme bozukluğu Bulimiya Nervoza ile benzer özellikler taşımaktadır. Belirli bir zaman

içinde, benzer koşullarda ve benzer sürede, çoğu kişinin yiyebileceğinden daha fazla

miktarda yemek’ yemektir. Yemek sırasında kişinin yediklerinin miktarını kontrol

edememesi ve yemeyi durduramaması şeklinde kontrol kaybı hissinin olması da,

tıkınırcasına yeme bozukluğunun bir diğer özelliğidir.

*Sitemizde bulunan yazılar yalnızca farkındalık yaratmak amaçlıdır. Tıbbi tavsiye içermez. Yazılardan yola çıkarak herhangi bir hastalık tanısı konulamaz. Yalnızca psikiyatri hekimleri ve doktorlar hastalık tanısı koyabilir.