Besin piramidi veya sağlıklı beslenme piramidi; bize dengeli ve düzenli beslenmeyi öğreten bir rehberdir. Aslında diyet yapmanın temelinde olan porsiyon kontrolü, sağlıklı besin tercihleri, fiziksel aktivite, bol su içme gibi önerilerin görselleştirilmiş halidir.
Sağlıklı beslenme piramidini, alışveriş listeniz gibi de düşünebilirsiniz. Böylece markete gidip yiyecek alırken raflara hangi besinleri ne kadar tüketmeniz gerektiği bilinciyle bakmaya başlarsınız. Alışverişin sonunda evinize hem daha sağlıklı seçimler yapmış olursunuz, hem de size yetecek miktarları biliyor olduğunuz için besin israfının önüne geçmiş olursunuz.
Besin piramidine bakınca yiyeceklerin haricinde göreceğiniz diğer şeyler ise düzenli egzersiz, gerekli durumlarda vitamin-mineral takviyesi kullanma önerileri ve alkol kullanan bireyler için en minimal miktarda alkol alma tavsiyesidir.
Harvard Üniversitesi tarafında en son oluşturulan sağlıklı beslenme piramidine göre;
- Piramidin en alt katında görüldüğü üzere hayatımızda en çok yer etmesi gereken öneri daha sağlıklı bir kilo kontrolü için fiziksel aktivite ve porsiyon kontrolüdür.
- Piramitteki besinlere ayrılan alanlar karşılaştırıldığı zaman sebze ve meyvelerin, tam tahıllı besinlerin, hayvansal (et, yumurta, balık) ve bitkisel (tofu, yağlı tohumlar, kuru baklagiller) protein kaynaklarının aynı oranda önemli olduğunu görüyoruz. Bunun anlamı, hepsinden yeterli ve dengeli bir şekilde tüketilmesi gerektiğidir.
- Sağlıklı yağları (Ayçiçek yağı, zeytinyağı, vs) ve süt ürünlerini incelediğimizde önemli olan noktalar; bu besin gruplarının da sağlıklı olduğu, beslenmemizde bulunması gerektiği ancak miktarları konusunda dikkati olunmasıdır.
- Piramidin en tepesinde bulunan hayvansal kaynaklı yağlar ve şekerli gıdalar en az tüketilmesi önerilen gruptur. Bu besinler sağlıklı bir insan için tamamen yasaklı listesine konulmasındansa haftada bir veya iki defa ile sınırlandırılmalıdır.