Yeme Bozuklukları Nelerdir?
Yeme bozuklukları, yeme veya yeme ile ilgili davranışlarda kalıcı hasar nedeniyle
yemek yeme veya emilimdeki değişimler ile karakterize, fiziksel- psikolojik fonksiyonları
önemli düzeyde etkileyen psikiyatrik bozukluklardır. Bireylerin yaşamlarında hafif anormal
değişikliklerle başlayıp hayatı tehdit eden kronik hastalıklara neden olan geniş bir aralığa
Yeme bozuklukları:
1 Anoreksiya Nervoza (AN),
2 Bulumiya Nervoza (BN),
3.Tıkınırcasına yeme bozuklukları ( Atipik yeme bozuklukları, AYB) gibi 3 temel başlık altında
incelenmektedir.
Yeme bozukluklarının günümüzde görülme sıklığının yıllar içindeki artışı, başlangıç
yaşının düşmesi, ciddi hastalık riski veya ölümcül olabilmesi nedeniyle konu ile ilgili yapılan
çalışmaların sayısı giderek artmaktadır. Yeme bozukluklarında ruhsal duygulanma, kişilik
bozuklukları, alkol- madde kullanımı ve intihar gibi ek ruhsal bozuklukların varlığı sıktır.
Bireyin ilk sosyal çevresi olan aile şüphesiz ki, bireyin üzerinde toplumun etkisini
hissettirdiği ilk yerdir. Aile ilişkileri büyük çoğunlukla yeme bozukluğunun nedenleri arasında
yer almaktadır. Aile; gıda tüketimi, vücut ağırlığı ve beslenme tutumları açısından çocuklarına
görsel ve davranışsal olarak önemli bir rol modeldir. Yapılan çalışmalarda da çocuğun
görüntüsüne aşırı önem veren ve kilo kontrolü konusunda özellikle eleştirel ifadelerde
bulunan ailelerin çocuklarında anksiyete düzeyinin daha yüksek olduğu, vücutsal
tatminsizliğin giderek artarak çok sık diyet yapma ve yeme bozukluğu davranışların geliştiği
belirlenmiştir.
Çocukluk ve Adolesan dönemi fiziksel görünümün önem kazandığı ve vücutla ilgili
duyguların değişiklik gösterdiği bir dönemdir. Son yıllarda yapılan çalışmalar, bilişsel, biyolojik
ve psikolojik yatkınlığın, aile içi iletişimin ve sosyal koşulların etkileşiminin yeme
bozukluklarındaki risk faktörleri olduğunu göstermektedir.
Sosyokültürel baskı da (sosyal medya, aile ve arkadaş çevresi) aynı şekilde yeme
bozukluklarının veya vücut tatminsizliklerinin gelişmesinde farklı ve büyük bir etkiye sahiptir.
Yeme Bozukluklarından kısaca bahsedecek olursak;
ANOREKSİYA NERVOZA (AN) ; Kişinin kilo almaktan ya da şişmanlamaktan çok korkma
veya belirgin biçimde düşük vücut ağırlığında olmasına karşın kilo almayı güçleştiren
sürekli davranışlarda bulunmasıdır. Kişinin vücut ağırlığını ya da biçimini nasıl
algıladığı ile ilgili sorun vardır. Kişi kendisini değerlendirirken vücut ağırlığına ve
biçimine yersiz bir önem yükler.
BULUMİYA NERVOZA (BN) ; Aynı zaman diliminde ve benzer koşullarda çoğu insanın
yiyebileceğinden çok daha fazla yiyeceği belirli bir zaman diliminde yeme söz
konusudur. Kısacası; ne yediğini ve ne kadar yediğini kontrol edememe duygusudur.
Kısa almaktan sakınmak içi kendisini zorlayarak kusma, laksatif kullanımı ya da diğer
ilaçların yanlış yere kullanımı veya hiç yemek yememe ve aşırı egzersiz yapma
durumudur. Bulumik bireylerde olduğu gibi kendini değerlendirirken anlamsız bir
biçimde vücudun biçimi ve ağırlığından etkilenme.
TIKINIRCASINA YEME BOZUKLUĞU (ATİPİK YEME BOZUKLUĞU, AYB) ; Tıkınırcasına
yeme bozukluğu Bulimiya Nervoza ile benzer özellikler taşımaktadır. Belirli bir zaman
içinde, benzer koşullarda ve benzer sürede, çoğu kişinin yiyebileceğinden daha fazla
miktarda yemek’ yemektir. Yemek sırasında kişinin yediklerinin miktarını kontrol
edememesi ve yemeyi durduramaması şeklinde kontrol kaybı hissinin olması da,
tıkınırcasına yeme bozukluğunun bir diğer özelliğidir.
Paylaş: